Chiến dịch diệt Tần

Sau khi Tần Thủy Hoàng qua đời, đế chế Tần suy yếu, các hào trưởng ở khắp nơi nổi dậy. Tháng 7 năm 209 TCN, Lưu Bang khởi binh ở Bái huyện, xưng là Bái công[3][4]. Chu Bột thấy thế bèn đầu quân cùng Lưu Bang. Ông cùng Lưu Bang đem quân tiến công Hồ Lăng và Phương Dư. Ít lâu sau, ở Phương Dư xảy ra cuộc nổi loạn, Chu Bột nhanh chóng đánh bại quân địch và thu phục lại quận này. Sau đó ông tiếp tục theo Bái công tiến công ấp Phong và giành được thắng lợi, sau đó rút về Lưu Huyện và Tiêu Huyện.

Cùng trong năm 209 TCN, quân của Lưu Bang tiến công vào quận Đãng và phá được Hạ Ấp[5]. Trong số các tướng thì Chu Bột là người đầu tiên lên được thành, do đó ông được Bái công phong chức Ngũ Đại phu[6].

Sang năm 208 TCN, Chu Bột theo Lưu Bang tham gia vào các chiến dịch tiến công quận Mông, Ngu, tập kích quân của Chương Hàm và lập được nhiều công trạng. Sau đó, ông tiếp tục tham gia đánh Tần, chiếm các thành Viên Thích, Đông Mân, Niết Tang, đuổi quân Tần về Bộc Dương, công đánh thành Chân, Đô Quan, Định Đào, Uyển Cù, Đan Phụ của Tần, rồi cùng Lưu Bangg tiến đến thành Ung Khâu, giết tướng giữ Tam Xuyên là Lý Do (con thừa tướng Lý Tư)[3][4].

Sau khi nhận lời giao ước của Sở vương, Lưu Bang tiến đánh Quan Trung để tận diệt nhà Tần. Chu Bột cũng hỗ trợ đắc lực của Lưu Bang trong việc đánh hạ các thành Khai Phong, Dĩnh Dương, Câu Thị và mở đường sông Hoàng Hà, cuối cùng diệt được nhà Tần[6]. Nhờ những chiến công trên, Chu Bột được Lưu Bang phong làm tướng quân. Sau đó, Lưu Bang lên ngôi Hán vương, lại thăng ông làm Vũ Uy hầu, thực ấp ở vùng Hoài Đức.

Thời Hán Sở

Sau khi diệt Tần, Lưu Bang cùng các tướng lại bước vào cuộc chiến tranh với quân Sở do Hạng Vũ chỉ huy, vốn đã gây dựng thế lực rất lớn. Hạng Vũ phân chia lại các vùng đất không chỉ của Tần mà của cả các nước chư hầu khác có tham gia vào cuộc khởi nghĩa thành 19 nước, trong đó nước Tần bị chia làm ba nước là Ung, Tắc, Địch do Chương Hàm, Tư Mã Hân và Đổng Ế giữ ngôi quốc vương[7].

Lưu Bang thực hiện chiến dịch công kích và tiêu diệt Tam Tần đầu tiên, tiến công lên phía bắc vào huyện Tất, Chương Bình..., buộc Tam Tần đầu hàng. Trong trận chiến đó, Chu Bột có công tiến chiếm Khúc Nghịch mở đường.

Năm 203 TCN, trong trận Thành Cao, Chu Bột được giao nhiệm vụ trấn giữ Nghiêu Quan[8], sau đó tiến quân vào được Thành Cao[9], đối đầu với Hạng Vũ, cuối cùng chiếm lại được Thành Cao. Sau Hạng Vũ thất thế và tự tử, Chu Bột lại được lệnh tiến đánh Khúc Nghịch[10] và chiếm hai quận Tứ Thủy, Đông Hải, thu phục thêm 22 huyện, sau đó lui về trấn giữ Lạc Dương và Lịch Dương. Lưu Bang xét công của ông, phong thêm đất cho làm thực ấp.

Năm 202 TCN, Lưu Bang xưng đế, lập ra nhà Hán[11][12].